Τεύχος τριμήνου Απριλίου - Ιουνίου 2019
Το Τσιπάκι της Γνώσης, Βαγγέλης Κάλιοσης
Κάκτος Εκδόσεις
«Η δημοκρατία, πράγματι, είναι εκρηκτική από μόνη της. Στις πραγματικές της διαστάσεις συνιστά μια τεράστια εστία εκρήξεων χαράς, έμπνευσης και δημιουργίας που πυροδοτούνται αενάως από την συμμετοχή, την ευθύνη και το αυτεξούσιο. Αν ο ανθρώπινος πολιτισμός την είχε υιοθετήσει από τα πρώτα του βήματα και την είχε διατηρήσει σε όλα τα στάδια της εξέλιξής του, ο βαθμός ωριμότητάς του δεν θα είχε καμία σχέση με τον σημερινό και τα επιτεύγματά του θα είχαν υπερβεί κατά πολύ την υφιστάμενη φαντασία μας».
Σε αυτά τα λόγια, ενός εκ των δύο βασικών ηρώων του βιβλίου, συνοψίζεται, κατά την γνώμη μου, ο κύριος νοηματικός άξονας του μυθιστορήματος «Το τσιπάκι της γνώσης», του καλού φίλου, συναγωνιστή, από τα παλιά, συγγραφέα, Βαγγέλη Κάλιοση, το οποίο κυκλοφορεί από τις εκδόσεις Κάκτος. «Το τσιπάκι της γνώσης», είναι ένα ιδιαίτερο μυθιστόρημα, ένα εξόχως καλογραμμένο "εγκόλπιο", στο οποίο πυκνώνεται, πραγματικά, η γνώση που θα έπρεπε να είχαμε, ή, να έχουμε, ως οδηγό, σε κάθε τι.
Η ροή του είναι εκπληκτική και το διαβάζεις, κυριολεκτικά, απνευστί. Αφετέρου, είναι πολύ σημαντικό το γεγονός ότι η αφήγηση και το περιεχόμενο έχουν υπόβαθρο ερευνητικό, σε πολλά πεδία του κοινωνικοπολιτικού, ιστορικού αλλά και προσωπικού/συναισθηματικού «πλέγματος» και αυτό είναι το θαυμαστό! Όλα τα παραπάνω, δένονται με τρόπο αριστοτεχνικό από τον συγγραφέα: η πολιτική, τα αισθήματα, η δράση, τα συστήματα, η κοινωνία, οι σχέσεις των ανθρώπων, η αλλοτρίωση, η μέθη του έρωτα, η ζεστασιά, και χιλιάδες άλλα, γι’ αυτό και η έντονη αναζοπύρωση του ενδιαφέροντος του αναγνώστη, προκύπτει εκ νέου, σε κάθε επόμενη σελίδα.
Παρουσιάζονται, με υψηλή τέχνη, καινούριες, «εκκεντρικές και ανατρεπτικές» ιδέες και απόψεις, σε σχέση με όλα τα προαναφερθέντα, με φόντο τα στοιχεία ενός πολυδιάστατου μελλοντικού τοπίου.
Ίντριγκες, σασπένς, εξουσιαστικές τάσεις των πολιτικών, στον αντίποδα ενός κορυφαίου και απόλυτου έρωτα, χαμένα πρόσωπα, διαφθορά, αμαρτίες, απαγωγές, αγώνες, απεργίες, διαδηλώσεις, βόμβες, βία, εκρήξεις, τρομοκρατία, συγκρούσεις, ιδιότυπες υπαρξιακές αγωνίες, η αγάπη, τέλος, που υπερίπταται, είναι με τέτοιο τρόπο σμιλεμένα, έτσι σκηνοθετημένα, που έχεις την εντύπωση ότι τα παρακολουθείς σε φιλμ της μεγάλης οθόνης.
«Το τσιπάκι της γνώσης», δεν είναι ένα βιβλίο διδακτικό. Θα έλεγα, ακόμα, ότι δεν αποσκοπεί σε πολιτικές αναλύσεις. Άλλωστε, αρκείται σε σποραδικά σχόλια, ή έμμεσες συνδηλώσεις, προκειμένου να περάσει τα πολιτικά του μηνύματα, με την αρχική σημασία του όρου «πολιτικός».
Επίσης, με την συμβολή αυτής της «ρυθμικής» και εναλλασσόμενης αφήγησης -την οποία, αξιολογώ ως σπουδαίο και ευφυέστατο λογοτεχνικό εύρημα του συγγραφέα-, το ενδιαφέρον του αναγνώστη κρατείται διαρκώς πάνω από το αναμενόμενο ύψος, για βιβλίο 420 σελίδων, πράγμα εξαιρετικά δύσκολο, αν όχι ακατόρθωτο. Με άλλα λόγια, η μεταφορά του αναγνώστη, από κεφάλαιο σε κεφάλαιο, σε διαφορετικά περιβάλλοντα, συνθήκες, ατμόσφαιρες, περιοχές, δωμάτια, σπίτια, τόπους, χώρες και ηπείρους, είναι ένα ακόμα από τα μεγάλα αβαντάζ του βιβλίου, το οποίο αποδίδεται με ένα ευέλικτο πάθος και ορμή, καθ’ όλη τη διάρκεια της αναγνωστικής εμπειρίας.
Μέχρι που φτάνουμε στην παραλίγο επίτευξη μιας πολυσήμαντης ουτοπίας. Και λέγω παραλίγο, χωρίς καμία πικρία, στεναχώρια, βάρος ή ελάχιστη απογοήτευση, γιατί ακριβώς αυτό το "παραλίγο" είναι που σε κάνει περισσότερο αισιόδοξο, εύελπι, και σε πλημμυρίζει με μια αναπάντεχη, άγρια χαρά. Είναι ο τρόπος που σε δικαιώνει, άλλως, που σε απαλλάσσει από την ματαίωση της ουτοπίας, εν τέλει.
Η σημειολογία της σημασίας της «γνώσης», διευρύνεται βαθμιαία στον αφηγηματικό πυρήνα, συμπαραλλήλως με τις ιστορίες καθημερινότητας, ή, τις καθημερινές ιστορίες των μέσων, απλών, ανθρώπων. Κάθε στιγμή, υπογραμμίζεται καθαρά η δύναμη της ζωής, της δίψας γι’ αυτή, όπως και η υπερδύναμη της αγάπης. Αγάπη και ζωή. Ζωή και αγάπη. Αγάπη για την ζωή, που επιστρέφεται πάντοτε στους αληθινούς αγωνιστές ως καλύτερη ζωή. Όσο το βιβλίο προχωρεί, διαρκώς προκρίνεται και προτάσσεται η δυναμική αυτή, που δίνει λύσεις στα αδιέξοδα, που σε βγάζει από τα φαύλα, που σε μεταμορφώνει, που σε αξιώνει.
Ο έρωτας διαχέεται μέσα από τις λεπτές πτυχώσεις των σελίδων, καλοκαιρινό φως από τις γρίλιες, και φωτίζει, σαν σε αχνό όνειρο, τον χώρο, τον χρόνο και τα πρόσωπα, επιβραδύνοντας για χάρη τους, τις στιγμές, διαστέλλοντας τις επιθυμίες, διαστέλλοντας και τον χρόνο. Εντός του, τα ερωτευμένα πρόσωπα, βρίσκουν τον εαυτό τους, την καταγωγή και την πατρίδα τους, την ηρεμία, την ευδαιμονία, την ταύτιση αλλά και την κάθαρση.
«Το τσιπάκι της γνώσης» υποδεικνύει, τρόπον τινά, πως με τον έρωτα και την γνώση, εμείς οι ίδιοι, δημιουργούμε τα υλικά του βίου μας και διαμορφώνουμε το υποσυνείδητό μας, με τέτοιο τρόπο, ώστε να διανοίγονται νέοι ορίζοντες και πεδία δράσης στο συνειδητό. Οι άνθρωποι διαφωτίζονται, το μήνυμα παίρνει σάρκα και οστά μέσω του λυτρωτικού έρωτα και της απελευθερωτικής γνώσης. Δεν είναι ότι το βιβλίο δίνει ακριβώς απαντήσεις, είναι που θέτει εκείνα τα σημαντικά και καίρια ερωτήματα, τα οποία μας κάνουν να επιστρέφουμε ξανά και ξανά στις σελίδες του, για να βρούμε τον αληθινό μας εαυτό, το αληθινό μας πρόσωπο, να επικεντρώσουμε στην ουσιαστική ζωή.
Κλείνοντας αυτό το σύντομο σημείωμα για το βιβλίο «Το τσιπάκι της γνώσης» -και λέγω σύντομο γιατί θα μπορούσα να γράφω σελίδες επί σελίδων, αναλύοντας κάθε δική του-, θα επιθυμούσα να τονίσω και κάτι σχετικά με τον συγγραφέα, ο οποίος δείχνει να αγωνιά για την αποκατάσταση της ουσιαστικής, και όχι θεωρητικής, ή, κατ’ επίφασιν, δημοκρατίας στη χώρα μας, αγωνίζεται γι’ αυτό, όπως και για την επιστροφή του ανθρώπου στη φυσική διάσταση της ύπαρξής του, μέσα από την διαδικασία ανάκτησης της πνευματικής και διανοητικής του ταυτότητας, ενταγμένη στο ευρύτερο πλαίσιο της αναζήτησης μιας παγκόσμιας αλήθειας.
«Το τσιπάκι της γνώσης», είναι ένα βιβλίο, που πρέπει να έχουμε όλοι στη βιβλιοθήκη μας, και αυτό το λέγω ανεπιφύλακτα, με το χέρι στην καρδιά. Εύχομαι ολόψυχα να κερδίσει τις καρδιές των αναγνωστών, να φτάσει πολύ μακριά, και να λάβει τη θέση που του αξίζει!
* Η Χαριτίνη Ξύδη είναι ποιήτρια, πεζογράφος και μουσικός παραγωγός
Κάκτος Εκδόσεις
«Η δημοκρατία, πράγματι, είναι εκρηκτική από μόνη της. Στις πραγματικές της διαστάσεις συνιστά μια τεράστια εστία εκρήξεων χαράς, έμπνευσης και δημιουργίας που πυροδοτούνται αενάως από την συμμετοχή, την ευθύνη και το αυτεξούσιο. Αν ο ανθρώπινος πολιτισμός την είχε υιοθετήσει από τα πρώτα του βήματα και την είχε διατηρήσει σε όλα τα στάδια της εξέλιξής του, ο βαθμός ωριμότητάς του δεν θα είχε καμία σχέση με τον σημερινό και τα επιτεύγματά του θα είχαν υπερβεί κατά πολύ την υφιστάμενη φαντασία μας».
Σε αυτά τα λόγια, ενός εκ των δύο βασικών ηρώων του βιβλίου, συνοψίζεται, κατά την γνώμη μου, ο κύριος νοηματικός άξονας του μυθιστορήματος «Το τσιπάκι της γνώσης», του καλού φίλου, συναγωνιστή, από τα παλιά, συγγραφέα, Βαγγέλη Κάλιοση, το οποίο κυκλοφορεί από τις εκδόσεις Κάκτος. «Το τσιπάκι της γνώσης», είναι ένα ιδιαίτερο μυθιστόρημα, ένα εξόχως καλογραμμένο "εγκόλπιο", στο οποίο πυκνώνεται, πραγματικά, η γνώση που θα έπρεπε να είχαμε, ή, να έχουμε, ως οδηγό, σε κάθε τι.
Η ροή του είναι εκπληκτική και το διαβάζεις, κυριολεκτικά, απνευστί. Αφετέρου, είναι πολύ σημαντικό το γεγονός ότι η αφήγηση και το περιεχόμενο έχουν υπόβαθρο ερευνητικό, σε πολλά πεδία του κοινωνικοπολιτικού, ιστορικού αλλά και προσωπικού/συναισθηματικού «πλέγματος» και αυτό είναι το θαυμαστό! Όλα τα παραπάνω, δένονται με τρόπο αριστοτεχνικό από τον συγγραφέα: η πολιτική, τα αισθήματα, η δράση, τα συστήματα, η κοινωνία, οι σχέσεις των ανθρώπων, η αλλοτρίωση, η μέθη του έρωτα, η ζεστασιά, και χιλιάδες άλλα, γι’ αυτό και η έντονη αναζοπύρωση του ενδιαφέροντος του αναγνώστη, προκύπτει εκ νέου, σε κάθε επόμενη σελίδα.
Παρουσιάζονται, με υψηλή τέχνη, καινούριες, «εκκεντρικές και ανατρεπτικές» ιδέες και απόψεις, σε σχέση με όλα τα προαναφερθέντα, με φόντο τα στοιχεία ενός πολυδιάστατου μελλοντικού τοπίου.
Ίντριγκες, σασπένς, εξουσιαστικές τάσεις των πολιτικών, στον αντίποδα ενός κορυφαίου και απόλυτου έρωτα, χαμένα πρόσωπα, διαφθορά, αμαρτίες, απαγωγές, αγώνες, απεργίες, διαδηλώσεις, βόμβες, βία, εκρήξεις, τρομοκρατία, συγκρούσεις, ιδιότυπες υπαρξιακές αγωνίες, η αγάπη, τέλος, που υπερίπταται, είναι με τέτοιο τρόπο σμιλεμένα, έτσι σκηνοθετημένα, που έχεις την εντύπωση ότι τα παρακολουθείς σε φιλμ της μεγάλης οθόνης.
«Το τσιπάκι της γνώσης», δεν είναι ένα βιβλίο διδακτικό. Θα έλεγα, ακόμα, ότι δεν αποσκοπεί σε πολιτικές αναλύσεις. Άλλωστε, αρκείται σε σποραδικά σχόλια, ή έμμεσες συνδηλώσεις, προκειμένου να περάσει τα πολιτικά του μηνύματα, με την αρχική σημασία του όρου «πολιτικός».
Επίσης, με την συμβολή αυτής της «ρυθμικής» και εναλλασσόμενης αφήγησης -την οποία, αξιολογώ ως σπουδαίο και ευφυέστατο λογοτεχνικό εύρημα του συγγραφέα-, το ενδιαφέρον του αναγνώστη κρατείται διαρκώς πάνω από το αναμενόμενο ύψος, για βιβλίο 420 σελίδων, πράγμα εξαιρετικά δύσκολο, αν όχι ακατόρθωτο. Με άλλα λόγια, η μεταφορά του αναγνώστη, από κεφάλαιο σε κεφάλαιο, σε διαφορετικά περιβάλλοντα, συνθήκες, ατμόσφαιρες, περιοχές, δωμάτια, σπίτια, τόπους, χώρες και ηπείρους, είναι ένα ακόμα από τα μεγάλα αβαντάζ του βιβλίου, το οποίο αποδίδεται με ένα ευέλικτο πάθος και ορμή, καθ’ όλη τη διάρκεια της αναγνωστικής εμπειρίας.
Μέχρι που φτάνουμε στην παραλίγο επίτευξη μιας πολυσήμαντης ουτοπίας. Και λέγω παραλίγο, χωρίς καμία πικρία, στεναχώρια, βάρος ή ελάχιστη απογοήτευση, γιατί ακριβώς αυτό το "παραλίγο" είναι που σε κάνει περισσότερο αισιόδοξο, εύελπι, και σε πλημμυρίζει με μια αναπάντεχη, άγρια χαρά. Είναι ο τρόπος που σε δικαιώνει, άλλως, που σε απαλλάσσει από την ματαίωση της ουτοπίας, εν τέλει.
Η σημειολογία της σημασίας της «γνώσης», διευρύνεται βαθμιαία στον αφηγηματικό πυρήνα, συμπαραλλήλως με τις ιστορίες καθημερινότητας, ή, τις καθημερινές ιστορίες των μέσων, απλών, ανθρώπων. Κάθε στιγμή, υπογραμμίζεται καθαρά η δύναμη της ζωής, της δίψας γι’ αυτή, όπως και η υπερδύναμη της αγάπης. Αγάπη και ζωή. Ζωή και αγάπη. Αγάπη για την ζωή, που επιστρέφεται πάντοτε στους αληθινούς αγωνιστές ως καλύτερη ζωή. Όσο το βιβλίο προχωρεί, διαρκώς προκρίνεται και προτάσσεται η δυναμική αυτή, που δίνει λύσεις στα αδιέξοδα, που σε βγάζει από τα φαύλα, που σε μεταμορφώνει, που σε αξιώνει.
Ο έρωτας διαχέεται μέσα από τις λεπτές πτυχώσεις των σελίδων, καλοκαιρινό φως από τις γρίλιες, και φωτίζει, σαν σε αχνό όνειρο, τον χώρο, τον χρόνο και τα πρόσωπα, επιβραδύνοντας για χάρη τους, τις στιγμές, διαστέλλοντας τις επιθυμίες, διαστέλλοντας και τον χρόνο. Εντός του, τα ερωτευμένα πρόσωπα, βρίσκουν τον εαυτό τους, την καταγωγή και την πατρίδα τους, την ηρεμία, την ευδαιμονία, την ταύτιση αλλά και την κάθαρση.
«Το τσιπάκι της γνώσης» υποδεικνύει, τρόπον τινά, πως με τον έρωτα και την γνώση, εμείς οι ίδιοι, δημιουργούμε τα υλικά του βίου μας και διαμορφώνουμε το υποσυνείδητό μας, με τέτοιο τρόπο, ώστε να διανοίγονται νέοι ορίζοντες και πεδία δράσης στο συνειδητό. Οι άνθρωποι διαφωτίζονται, το μήνυμα παίρνει σάρκα και οστά μέσω του λυτρωτικού έρωτα και της απελευθερωτικής γνώσης. Δεν είναι ότι το βιβλίο δίνει ακριβώς απαντήσεις, είναι που θέτει εκείνα τα σημαντικά και καίρια ερωτήματα, τα οποία μας κάνουν να επιστρέφουμε ξανά και ξανά στις σελίδες του, για να βρούμε τον αληθινό μας εαυτό, το αληθινό μας πρόσωπο, να επικεντρώσουμε στην ουσιαστική ζωή.
Κλείνοντας αυτό το σύντομο σημείωμα για το βιβλίο «Το τσιπάκι της γνώσης» -και λέγω σύντομο γιατί θα μπορούσα να γράφω σελίδες επί σελίδων, αναλύοντας κάθε δική του-, θα επιθυμούσα να τονίσω και κάτι σχετικά με τον συγγραφέα, ο οποίος δείχνει να αγωνιά για την αποκατάσταση της ουσιαστικής, και όχι θεωρητικής, ή, κατ’ επίφασιν, δημοκρατίας στη χώρα μας, αγωνίζεται γι’ αυτό, όπως και για την επιστροφή του ανθρώπου στη φυσική διάσταση της ύπαρξής του, μέσα από την διαδικασία ανάκτησης της πνευματικής και διανοητικής του ταυτότητας, ενταγμένη στο ευρύτερο πλαίσιο της αναζήτησης μιας παγκόσμιας αλήθειας.
«Το τσιπάκι της γνώσης», είναι ένα βιβλίο, που πρέπει να έχουμε όλοι στη βιβλιοθήκη μας, και αυτό το λέγω ανεπιφύλακτα, με το χέρι στην καρδιά. Εύχομαι ολόψυχα να κερδίσει τις καρδιές των αναγνωστών, να φτάσει πολύ μακριά, και να λάβει τη θέση που του αξίζει!
* Η Χαριτίνη Ξύδη είναι ποιήτρια, πεζογράφος και μουσικός παραγωγός
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου